यतिखेर देशका प्रधानमन्त्रीले जुन ठाउँमाथि रामभूमिको दाबी गर्दै छन् र कोरोना महामारीका समस्त कोलाहलकै बीचमा पनि त्यहाँका जनप्रतिनिधिलाई फोन गरेरै बालुवाटार बोलाएर तुरुन्त मन्दिर बनाउने ‘आदेश’ दिएका छन्, त्यही ठाउँको बासिन्दा भएर एकपल्ट कसैले

चितवन । माडीमा पाँच बर्षअघि, २०७३ सालमा सञ्चालित मिस माडी-२०१६ को ताज पहिरिएपछि उदाएको नाम हो, सुष्मा गुरूङ । माडी नगरपालिका-३ की स्थायी बासिन्दा उनी हाल भरतपुरमा बस्दै आएकी छिन् । बि.सं. २०६८ सालमा

प्रख्यात रुसी बिद्वान भिसिली क्लिउचेस्कीले भनेका छन्, ‘इतिहासले कसैलाई केही सिकाउदैन, तर इतिहासबाट नसिक्नेलाई कठोर दण्ड मात्र दिन्छ’ । यसै उद्गारको पृष्ठभूमि अनि समकालीन राष्ट्रिय परिवेशमा हामी युवाहरुको भूमिकाबारे केही चर्चा गर्न चाहन्छु ।

कोरोना भाइरस संक्रमणको त्रास बढ्दै जाँदा बजारमा मास्कको माग अत्यधिक बढ्यो । सक्नेले किनेर लगाए तर कुसुमखोलाबाट आइ माडीको दिवानगरमा बसिरहेको चेपाङ र बोटे समुदायले भने अरुले लगाएको मास्क हेर्दै बस्नुपर्ने अवस्थामै रहे ।

दैनिकजसोको हात्ती आतंकको बाबजुद हामी ठोरी माडीको जंगल हुदै यात्रा गर्छौ । मृत्युको जोखिम मोल्दै जान मन नहुँदा नहुँदै पनि अत्यावश्यक कामले मोटरसाइकल, साइकल वा पैदलयात्रा गदी जंगल वारपार गर्नैपर्ने बाध्यता रहन्छ हामीलाई ।

शुकराम महतो माडीको एक माध्यमिक विद्यालयमा ९ कक्षामा पढ्दैछन् । स्कुलमा दोश्रो त्रैमासिक परीक्षा चलेको छ, तर उनी घरमा बसेर जाँचको तयारी गर्नुको साटो घर पछाडी रहेको निकुञ्ज छेउमा चिच्याउँदैछन् । उनको साथमा अरु

फुबर महतो एक किसान हुन् । थारु जातका उनले चितवनको माडीस्थित पौहारी गाउँमा खेतीपाती गर्छन, बाख्रा पनि पाल्छन् । पहिले बाक्लो बस्ती रहेको उनको गाउँमा अहिले २-३ घरपरिवारको मात्रै बसोबास छ, बाँकी बसाइँ सरिसके

विगतको वर्षहरुमा राजनैतिक दलहरुको दैलो दैलोमा, जिल्लाका विभिन्न निकाय र केन्द्रमा समेत हारगुहार माग्न पुगेका सुकुम्बासीहरु गणतन्त्र र संघियता पछिको पहिलो अमुल्य मतले जिताएका जनप्रतिनिधीहरुको भरोसामा छन् ।

देव ‘अञ्जान’ शाह– चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जलाई विश्व सम्पदा सुचीमा समावेश गरेको युनेस्कोले निकुञ्जको दक्षिणदर्फ माडी उपत्यकामा मानव बस्ती रहेको पक्ष स्वीकार गर्न चाहँदैन । त्यस्तै, नेपालको न्यायलयले बन्यजन्तु संरक्षणका लागि माडी उपत्यकालाई स्थानान्तरण गर्ने